دستگاه ادراری شامل دو کلیه، دو حالب(لوله انتقال ادرار از کلیه به مثانه)، مثانه و مجرای خروجی ادرار است.کلیه ها در پهلوها و سمت پشت قرار گرفته اند .به دلیل کوتاهی مجرای ادراری در زنان و نزدیکی آن با واژن و مقعد احتمال ابتلای آنان به عفونت های ادراری بیشتر است.
تغییرات دستگاه ادراری در بارداری چیست و چه تاثیری در ابتلا به عفونت دارد؟
در بارداری احتمال ابتلا به عفونت هر یک از بخش‌های دستگاه ادراری بالا می رود. تغییرات هورمونی موجب شل شدن عضلات حالب و در نتیجه گشادتر شدن حالب می‌شود. رحم در حال رشد نیز می‌تواند به حالب‌ها فشار وارد آورد و در نتیجه جریان ادرار را در داخل آنها با اختلال مواجه کند. از طرفی رشد جنین موجب فشار روی مثانه می‌شود. در نتیجه تخلیه آن هنگام دفع کامل نخواهد بود. نتیجه نهایی این اختلالات آن خواهد بود که عبور ادرار در مسیر دستگاه ادراری بیشتر طول می‌کشد و باکتری‌ها قبل از خروج از بدن زمان بیشتری برای تکثیر در اختیار خواهند داشت.
در اوایل بارداری به علت تغییرات هورمونی و در اواخر بارداری به دلیل بزرگ شدن رحم و فشار روی مثانه،دفعات ادرار کردن بیشتر می شود که اگر با علایم دیگری مانند سوزش ادرار همراه نباشد طبیعی است.
علایم عفونت ادراری چیست؟
عفونت ادراری به دو صورت است:
- عفونت مثانه(سیستست)
- عفونت کلیه(پیلونفریت)
علایم عفونت مثانه:
- درد، ناراحتی و سوزش هنگام دفع ادرار (و احتمالاً هنگام مقاربت جنسی)
- ناراحتی لگن یا درد قسمت تحتانی شکم (اغلب در قسمت فوقانی استخوان لگن)
- افزایش دفعات دفع ادرار و احساس فشار و نیاز به ادرار کردن به طور مکرر حتی زمانی که میزان ادرار در مثانه بسیار کم است
- ادرار بدبو
- ادرار کدر
- وجود خون در ادرار (اغلب با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود)
اگر شـما فکر می‌کنید که ممکن است مبتلا به عفونت مثانه شده باشید حتما به مرکز بهداشتی درمانی یا پزشک مراجعه کنید. عفونت درمان نشده شما را در معرض خطر شدید عفونت کلیه در دوران بارداری قرار میدهد؛ بنابراین بسیار مهم است که درمان به تأخیر نیافتد.
علایم عفونت کلیه:
- تب شدید، اغلب همراه لرز و تعریق
- درد در قسمت تحتانی پشت یا پهلو درست زیر دنده ها که ممکن است یکطرفه یا دوطرفه باشد
- احتمالاً درد شکم
- تهوع و استفراغ
- وجود چرک و خون در ادرار (ممکن است با چشم غیرمسلح دیده نشود)
علائم سیستیت نیز ممکن است در عفونت کلیه دیده شود.
عفونت کلیه یکی از خطرناک ترین عوارض دوران بارداری است و ممکن است به زایمان زودرس یا سایر اختلالات بیانجامد؛ بنابراین شما باید فوراً توسط پزشک ویزیت شده و تحت درمان قرار بگیرید.
روش تشخیص قطعی عفونت های ادراری، آزمایش ادرار است.
بسیاری از آنتی بیوتیک ها را میتوان با اطمینان در دوران بارداری مصرف کرد.”
در صورت تجویز دارو و آنتی بیوتیک توسط پزشک آن را طبق دستور پزشک تا پایان دوره پیشنهاد شده استفاده کنید.
در صورت نیاز به بستری خصوصا در عفونت کلیه حتما به توصیه های پزشک در این زمینه توجه کنید.
چگونه میتوان از عفونت ادراری پیشگیری کرد؟
★ناحیه تناسلی را از جلو به عقب به طور مرتب با آب شسته و با حوله یا دستمال خشک کنید.
★ به منظور تخلیه کامل ادرار از مثانه بهتر است که در هنگام ادرار کردن،طرف جلو خم شوید.
★ لباس زیر باید از جنس نخ باشد و روزانه تعویض شود.
★ از پوشیدن لباس زیر تنگ و نایلونی که منجر به افزایش رطوبت و گرما در ناحیه تناسلی می شود و زمینه را برای رشد میکروب فراهم می کند اجتناب کنید.
★ ادرار را به طور مرتب تخلیه و از نگه داشتن طولانی مدت آن اجتناب کنید.
★ برخی مادران به دلیل تکرر ادرار در بارداری،مصرف مایعات را محدود می کنند ولی این کار نادرست است و روزانه بایستی حداقل ۲ تا ۳ لیتر آب و مایعات (۸ تا ۱۲ لیوان) مصرف شود.
★ حتما قبل از خوابیدن ادرار کنید.قبل و بعد از نزدیکی نیز مثانه خود را خالی کنید.
★ ماست و میوه های ترش مزه مانند لیمو مصرف کنید.با اسیدی شدن ادرار امکان رشد میکروب کمتر می شود.
★ پس از زایمان نیز لازم است مثانه را به طور مرتب خالی کنید و لباس زیر و … خود را به طور مرتب عوض کرده و روزانه نیز حمام کنید.
