۲۳آبان ماه روز جهانی دیابتنام گرفته. به همین مناسبت، فرصتی پیش آمد تا ضمن مصاحبه با پزشک محترم شاغل در کلینیک دیابت شهرستان (واقع در مرکز بهداشتی درمانی امیرالمومنین جم)، به معرفی هر چه بیشتر فعالیتهای این کلینیک، ابعاد مختلف بیماری در سطح شهرستان و نحوه ارائه خدمات به مردم در این خصوص بپردازیم. حال توجه شما را به مشروح این مصاحبه جلب می نماییم:
۱٫ لطفا خودتان را معرفی کنید: فاطمه سادات حق دوست هستم. پزشک عمومی مرکز بهداشتی درمانی امیرالمومنین جم که در حال حاضر ویزیت بیماران دیابتی شهرستان را در کلینیک دیابت هم بر عهده دارم.
۲٫ چه تعداد نیروی انسانی در حال حاضر درکلینیک دیابت مشغول به کار می باشند؟ در حال حاضر ۲ نفر که شامل یک پزشک و یک پرستار(خانم نامجو) مشغول به کار هستیم.
۳٫ لطفا درباره تاریخ شروع فعالیت این کلینیک و بیمارانی که می توانند از خدمات آن استفاده نمایند، توضیح دهید: فعالیت رسمی این کلینیک از سال ۱۳۸۷ یعنی شروع غربالگری دیابت آغاز شد و تا یک سال بعد تداوم شد. بعد از آن به دلیل لغو قرارداد پزشک وقت حاضر، مدتی فعالیت کلینیک معلق ماند و مجددا از اردیبهشت ماه سال جاری، فعالیت کلینیک با حضور اینجانب رسما آغاز شده. در حال حاضر این کلینیک پاسخگوی کلیه مراجعین دیابتی سطح شهرستان از ریز و کوری تا جم می باشد و حتی برخی از بیماران مراجعه کننده اهل دارالمیزان هستند.
۴٫ این کلینیک در چه روزهایی پاسخگوی مراجعین می باشد؟ کلینیک از ساعت ۸ تا ۱۲:۳۰ صبح روزهای دوشنبه و چهارشنبه پاسخگوی کلیه مراجعین از افراد در معرض خطر، افرادی که برای چکاب خود مراجعه می نمایند و بیماران دیابتی سطح شهرستان می باشد.
۵٫ خانم دکتر حق دوست، آیا برای شروع فعالیت در کلینیک دیابت شهرستان، دوره خاصی را نیز گذرانیده اید؟ بله- بهمن ماه سال گذشته، در استان یزد یک دوره کارگاه ۱۴ روزه کشوری دیابت ویژه بازآموزی پزشکان شاغل در کلینیک های دیابت کل کشور برگزار شد که من هم شرکت کردم.
۶٫ به نظر شما هدف از راه اندازی کلینیک ویژه دیابت در سطح شهرستان چه بوده است؟ کلینیک های دیابت علاوه بر اینکه هر ۳ سال یکبار بر اساس دستورالعمل کشوری، بایستی کلیه افراد بالای ۳۵ سال جامعه و افراد در معرض خطر بالای ۲۵ سال جامعه را از نظر وضعیت ابتلا به بیماری دیابت مورد بررسی قرار دهند، وظایف دیگری نیز دارند که پیشگیری از ابتلای زودرس به بیماری در افراد در معرض خطر(افراد چاق، افراد دارای سابقه دیابت در بستگان درجه ۱ و …)، مراقبت از بیماران دیابتی و پیشگیری از بروز عوارض ثانویه دیابت از قبیل عوارض چشمی، قلبی، کلیوی، زخم پای دیابتی و … در افراد مبتلا، بخشی از اقدامات این کلینیک می باشد.
۷٫ در حال حاضر چه تعداد بیمار دیابتی تحت پوشش این کلینیک می باشند؟ در حال حاضر ۳۵۲ بیمار در این مرکز مراقبت و پی گیری می شوند که از این تعداد، ۱۰ نفر از آنها دیابت نوع ۱ دارند(ضرورتا بایستی انسولین تزریق کنند) و ۳۴۲ نفر از آنها یا مبتلا به دیابت دوران بارداری هستند، یا در مرحله پره دیابتیک هستند( در معرض خطرند و قند خونشان در مرز ابتلای به دیابت قرار دارد، ولی هنوز مبتلا نشده اند) و یا دارای دیابت نوع ۲(غیر وابسته به انسولین که عمدتا داروی خوراکی مصرف کرده و انسولین تزریق نمی کنند) می باشند. البته برآورد می شود تعداد بیماران در سطح شهرستان بیشتر از این باشد که یا به دلیل عدم شناسایی و یا عدم توجه بیمار به ضرورت درمان تاکنون به این کلینیک مراجعه ننموده اند.
۸٫ لطفا در خصوص نحوه ارجاع بیماران و خدماتی که در این کلینیک به دیابتی ها داده می شود، بیشتر توضیح دهید: قاعدتا بایستی بهورزان خانه های بهداشت، افراد در معرض خطر و بیماران شناسایی شده را جهت ویزیت، مراقبت و پی گیری درمان به ما ارجاع دهند. درباره اهم خدماتی هم که ما به مراجعین می دهیم، شامل ویزیت بیمار، درخواست آزمایشات مربوطه، آموزش و مشاوره تغذیه، مشاوره دارویی، پی گیری معالجات و ارجاع به متخصص می باشد که در این رابطه کلیه بیماران دیابتی هر سال یکبار جهت معاینه چشم، هر ۵ سال یکبار جهت معاینه قلب و عروق و کلیه و دستگاه ادراری تناسلی و … به متخصصین مربوطه ارجاع می شوند.
۹٫
آیا به جز بیماران دیابتی سایر افراد نیز می توانند به این کلینیک مراجعه نمایند؟ بله، کلیه افراد سالم و یا به ظاهر سالم و همچنین افراد در معرض خطر نیز می توانند با مراجعه به هر پزشک عمومی و یا به این کلینیک، جهت چکاب و تشخیص هر چه زودتر بیماری، درخواست آزمایش بدهند و وضعیت قند خون خود را مورد بررسی قرار دهند و در صورت نیاز راهنمایی های لازم را بگیرند.
۱۰٫ در پایان ضمن آرزوی موفقیت برای شما چه توصیه ای برای بیماران دیابتی و سایر افراد جامعه در خصوص پیشگیری از ابتلای به این بیماری دارید؟ از کلیه بیماران دیابتی می خواهم که این بیماری را جدی بگیرند، چون دیابت به عنوان ام الامراض و یک بیماری خاموش، در صورتی که به طور صحیح کنترل نشود، عوارض خیلی بدی را متوجه فرد بیمار می کند. این عوارض در مراحل نهایی و کنترل نشده بیماری از نابودی کلیه ها تا نابینایی و زخم و قطع پای بیماران دیابتی و بیماریهای مختلف قلبی عروقی را به همراه دارد. بیماران بایستی داروها را بر اساس توصیه پزشک و به طور منظم مصرف نمایند، به صورت منظم و بر اساس نوبتهای داده شده به ما و یا پزشک معتمد خود مراجعه نموده و ضمن دریافت مشاوره و رعایت رژیم های غذایی توصیه شده، داروی خود را به هیچ عنوان قطع ننمایند. زیرا برخی از بیماران پس از یک دوره درمان که قند خونشان تنظیم می شود، فکر می کنند که مشکلشان بر طرف شده و دیگر نیازی به مصرف دارو ندارند، اما حقیقتا اینطور نیست و با قطع مصرف دارو مجددا قند خون این افراد بالا خواهد رفت. سایر افراد نیز بایستی شیوه زندگی خود را تغییر دهند. شاد بودن، داشتن یک الگوی تغذیه ای سالم با تاکید بر مصرف میوه و سبزیجات، ورزش و تحرک جسمانی و … می تواند در پیشگیری از ابتلای زودرس به این بیماری موثر باشد. افرادی هم که دارای قند خون ناشتای بین ۱۱۰ تا ۱۲۵ و قند خون غیر ناشتای ۱۴۰ تا ۲۰۰ می باشند، از دید ما دارای دیابت پنهان (مرحله قبل از دیابت) هستند که بایستی جهت پیشگیری از ابتلای به بیماری، علاوه بر داشتن یک رژیم غذایی مناسب و ورزش، تحت نظر یک پزشک، مراقبت و پی گیری شوند.
