وضعیت بالادست زنجیره متانول
متانول از گاز سنتر (CO+H۲) تولید می شود. گاز سنتز را عمدتا می توان از گاز طبیعی (CH۴) یا زغال سنگ به دست آورد. در کشور چین، بعضا از گاز تولیدی واحدهای کک سازی صنایع فلزی (Coke oven) که دارای گاز سنتز است برای تولید متانول استفاده می کنند. توجیه اقتصادی تولید متانول در سطح دنیا، بستگی به قیمت خوراک دارد. کمترین هزینه تولید متانول در دنیا متعلق به خاورمیانه (به ویژه ایران) است. افزایش قیمت جهانی گاز طبیعی در سال ۲۰۲۱ میلادی سبب شد تا قیمت جهانی متانول تا حدی افزایش پیدا کند و توجیه اقتصادی تولید متانول در بسیاری از مجتمع ها به ویژه مجتمع های اروپایی از بین برود.
در کشور ایران به دلیل قطع زمستانی گاز بسیاری از صنایع، مخصوصا پتروشیمی ها، امنیت عرضه گاز طبیعی برای مجتمع های متانولی کاملا در خطر است و نرخ بهره برداری را در این مجتمع ها کاهش داده است. به نظر نمی رسد که این موضوع در کوتاه مدت مرتفع شود و قطع زمستانی گاز، احتمالا میهمان هرساله بخشی از صنایع ایران خواهد بود. از طرفی در کشور ایران افزایش قیمت خوراک و سوخت گازی مجتمع های پتروشیمی منجر به کاهش سود آن ها شده است؛ زیرا قیمت سوخت تابع قیمت خوراک قرار داده شده و قیمت خوراک نیز که خود تابع قیمت هاب های جهانی است، با افزایش قیمت هاب TTF هلند و NBP انگلیس افزایش چشمگیری نسبت به گذشته یافته است.
بازار متانول و پایین دست زنجیره آن
تولید و مصرف متانول در مناطق مختلف دنیا به صورت غیر متوازن توزیع شده است و عمده تولید و مصرف متانول منحصر به شمال شرق آسیا است. متانول مصارف مختلفی دارد، اما به طور کلی می توان مصارف آن را به سه دسته کلی تولید مواد شیمیایی، تبدیل متانول به الفین (MTO) و سوخت تقسیم بندی کرد. بیش از نیمی از مصرف متانول (بیش از ۴۰ میلیون تن) برای تولید مشتقات شیمیایی است. ۱۵ میلیون تن نیز در واحدهای تبدیل متانول به الفین استفاده می شود. مصرف متانول به عنوان سوخت نیز بازار بسیار بزرگی در حد ۲۳ میلیون تن دارد.
