آوای بوشهر؛ ۵۹ درصد از مرگ های جهان و ۴۶ درصد از بیماری ها ناشی از بیماری های غیرواگیر است و آمارها ناشی از افزایش شیوع این بیماری ها دارد و دیابت نیز یکی از شایع ترین بیماری های غیرواگیر می باشد که با توجه به اهمیت آن ۲۳ آبان ماه در تقویم بهداشتی کشور به عنوان روز ملی دیابت نام گزاری شده است.
به گزارش آوای بوشهر؛ بیماری دیابت یا قندخون در میان عام مردم به مرض قند مشهور است که در صورت عدم کنترل آن، عوارض زودرس و دیررس مهمی برای فرد مبتلا به آن ایجاد می کند و دارای سه نوع عمده دیابت نوع ۱، نوع ۲ و بارداری است.
غذا بعد از ورود به بدن به قند(گلوکز) تبدیل می شود که با ترشح هورمون انسولین در کبد به عنوان انرژی و محرک اصلی فعالیت های حیاتی بدن مورد استفاده قرار می گیرد و اختلال در میزان آن در خون باعث ایجاد بیماری دیابت می شود.
انواع دیابت
دیابت نوع ۱ بیشتر در اطفال شایع تر است و به دلیل کمبود تولید هورمون انسولین در بدن به وجود می آید که با تزریق انسولین این بیماری کنترل می شود.
دیابت نوع ۲ شایعه ترین نوع بیماری است که در افراد بالای ۳۰ سال مشاهده می شود و اکثر افراد مبتلا به دیابت در این گروه قراردارند. این بیماران معمولاً چاق هستند و درمان آنها با برنامه غذایی مناسب، ورزش و داروهای خوراکی انجام می شود.
اضافه وزن و چاقی، سابقه خانوادگی دیابت، فشارخون بالا، اختلال چربی خون، فعالیت بدنی ناکافی، مصرف دخانیات و سن ۳۰ سال و بالاتر از جمله عواملی است که خطر بروز دیابت را افزایش می دهند.
دیابت بارداری نیز تقریبا در ۴ درصد از بارداری ها بروز می کند و در زنانی که دارای سن بالای ۲۵ سال، اضافه وزن قبل بارداری، سابقه ابتلا به دیابت در بستگان درجه یک، سابقه تولد نوزاد بیش از ۴ کیلوگرم، سابقه مرده زایی یا سقط خود به خودی داشته باشند، احتمال بروز بیشتری دارد.
نشانه های دیابت
اغلب دیابت یک بیماری بی سر و صدا است و با آزمایش خون می توان به راحتی آن را تشخیص داد.
پرخوری، تکرر ادرار، کاهش وزن، تشنگی فراوان، ضعف و کاهش نیروی جسمی، دیر بهبود یافتن زخم ها و عفونت از شایع ترین علائمی است که در اثر افزایش قندخون در فرد ایجاد می شود.
عوارض دیابت
عوارض ابتلا به دیابت داری دو نوع زودرس و دیررس تقسیم می شود که در اثر عدم کنترل و درمان به موقع آن است.
عوارض زودرس شامل کاهش شدید قندخون است که با ضعف و خستگی، رنگ پریدگی، عرق سرد، طبش قلب، سرگیجه و خواب آلودگی همراه است.
عوارض دیررس آن نیز شامل بالا رفتن فشارخون، بیماری های کلیه، زخم در اندام ها( به خصوص پا)، درگیری عروق چشمی و مغزی خواهد بود.
راه های کنترل دیابت
در صورتی که بیماری دیابت را کنترل کرد، می توان زندگی طبیعی و بدون عوارض را داشت.
تغذیه سالم و مناسب، فعالیت بدنی کافی، داشتن وزن مناسب، نگه داری قندخون در حد مطلوب، اندازه گیری مرتب قند خون، مصرف صحیح داروهای تجویز شده از جمله اقداماتی است که می توان بیماری دیابت را کنترل کرد.
چند توصیه به بیماران مبتلا به دیابت که باید آن ها را رعایت کنند:
۱٫ داروهای پایین آورنده قندخون را همیشه همراه خود داشته باشید.
۲٫هیچ گاه بدون اجازه پزشک مقدار مصرف دارو را قطع، کم یا زیاد نکنید.
۳٫سالی یکبار میزان چربی خون خود را بررسی کنید.
۴٫فشارخون خود را به صورت مرتب چک کنید.
۵٫مصرف دخانیات و مواد الکی را قطع کنید.
۶٫با ورزش و تغذیه مناسب وزن خود مطلوب را خود را حفظ کنید.
۷٫درهنگام ورزش کردن، مواد قندی به همراه داشته باشید تا در صورت افت قندخون، مصرف کنید.
۸٫پاهای خود را روزانه و به طور مرتب از نظر زخم، قرمزی و تاول بررسی کنید.
بد نیست بدانید که:
از هر ۱۰ نفر مبتلا به دیابت نوع ۲ معمولاً ۸ نفر آنها چاق هستند و نیاز به کاهش وزن دارند.
هرسال بیش از یک میلیون نفر از افراد دیابتی پای خود را به علت این بیماری از دست می دهند. (یعنی هر ۳۰ ثانیه یک قطع پا ناشی از دیابت اتفاق می افتد)
خطر ضایعه چشمی در افراد مبتلا به دیابت، ۲۵ برابر افراد عادی می باشد.
از هر ۵ فرد ایرانی یک نفر مبتلا به بیماری دیابت نوع ۲ می باشد و یا در معرض ابتلا به آن قرار دارد.
