چندین سال است که استان های فارس و هرمزگان با ادعای تاثیرپذیری خواهان سهم خود از آلایندگی‌های عسلویه هستند تا جایی که این کشمکش و سهم‌خواهی منجر به دستور معاون رئیس‌جمهور مبنی بر تقسیم عوارض آلایندگی منطقه عسلویه میان استان‌های بوشهر، فارس و هرمزگان گردید.
به گزارش آوای بوشهر به نقل از ایسنا؛اما این اقدام ناعادلانه از آغاز تا امروز مورد بحث مردم و مسئولان است، انتقال آلایندگی عسلویه با اعتراضات فراوانی از سوی مردم استان بوشهر، و منطقه عسلویه که بیشترین آلودگی ها را از حیث هوا، آب و خاک تجربه می کنند و همچنین سایر شهرستانها شده است. سال گذشته با داغ شدن دوباره این خبر و تحرکاتی از سوی نمایندگان وقت دو استان همجوار فارس و هرمزگان، مردم، مسئولان و فعالان مدنی و رسانه‌ای استان بوشهر در واکنش به این تحرکات، نسبت به این سهم‌خواهی معترض شدند تا جایی که نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه بوشهر این سهم‌خواهی را بی مبنا و غیرموجه خوانده و “ورود غیر کارشناسانه برخی از مسئولان پایتخت‌نشین” را قابل تأمل و شایان بررسی دانست.
نباید سهم آلایندگی استان بوشهر با لابی‌گری و رانت گرفته شود
شنبه / ۴ خرداد ۱۳۹۸ استاندار بوشهر در نشست شورای برنامه‌ریزی و توسعه با بیان اینکه نباید با لابی‌گری و رانت سهم آلایندگی عسلویه را به دیگر استان‌ها بدهند، تاکید کرد: در حالی که آلایندگی های زیست محیطی در شهرستان عسلویه سلامت مردم را به خطر انداخته برخی افراد با لابی‌گری قصد دارند اعتباراتی که حق مردم استان بوشهر به ویژه شهرستان عسلویه است را به دیگر استان‌ها تخصیص دهند. با لابی‌گری برخی افراد از دیگر استان‌ها در خصوص جذب اعتبارات عوارض آلایندگی، ظلم مضاعف و بزرگی در حق استان بوشهر صورت می گیرد.
عبدالکریم گراوند همچنین عنوان کرد: “هنوز هیچگونه سنجش و اقدامی برای تعیین میزان آلایندگی ها انجام نشده است، و این مسائل تنها نشات گرفته از لابی گری برای بردن منابع استان و خیانت در حق استان بوشهر می باشد. در دولت تدبیر و امید نباید سهم آلایندگی استان بوشهر با لابی‌گری و رانت گرفته شود.” وی با اشاره به نوشتن نامه به وزیر و رییس جمهور در این خصوص گفت: “نباید سهم استان بوشهر توسط استان هایی که حقشان نیست گرفته شود. مردم بوشهر اجازه نمی دهند که دستگاه ها با لابی گری ها و رفاقت بازی ها در سطح ملّی سهم استان بوشهر را نادیده گرفته و به استان های دیگر انتقال دهند، چرا که این یک ظلم آشکار در حق استان بوشهر است. قریب به ۸۰ درصد از کارکرد اشتغال و منابع و درآمدهای عسلویه ملی است و نمی گذاریم که این موضوع نیز اتفاق بیفتد و سهم آلایندگی های مردم استان را میان استان های دیگر توزیع کنند.”
کودکان سرطانی در عسلویه و لابی‌گری در پایتخت
استاندار بوشهر با طرح این سوال که “بر اساس کدام معیار حق مردم عسلویه را به دیگران بدهیم؟ و با تاکید بر جلوگیری از پرداخت اعتبارات عوارض آلایندگی استان بوشهر به دیگر استان‌ها افزود: منطقه‌ای که بیش از ۸۰ کیلومتر با عسلویه فاصله دارد با لابی‌گری و استفاده از رانت در صدد جذب اعتباراتی است که حق مسلم مردمی ست که سلامتی آنها به خطر افتاده است، در شرایطی که پایتخت انرژی کشور نیاز به آرامش دارد، پرداخت قریب به ۴۵ درصد از اعتبارات بوشهر به دیگر استان‌ها ضدآرامش و برهم زننده فضای آرام فراهم شده در جهت توسعه استان است، لذا محیط زیست این موضوع را به طور جدی پیگیری نماید تا اعتبارات و حق استان به طور گتره ای تقسیم نشود. نمایندگان مردم استان بوشهر در مجلس نیز حتما نسبت به این موضوع واکنش نشان دهند تا حق آشکار مردم بوشهر با لابی گری جابجا نشود.
به گفته گراوند اگر این سنگ بنا کج گذاشته شود سال‌ها حق مسلّم مردم استان بوشهر در جابه‌جایی اعتبارات عوارض آلایندگی تضییع می‌شود و این ظلم بخشودنی نیست، زیرا اکنون مردم عسلویه در شرایط سختی هستند. طی بررسی ها و در نشست حدود ۴۰ نفر از خانواده های ساکن در عسلویه با امور بانوان و خانواده استانداری بوشهر مشخص شده که حدود ۸۰ درصد از این خانوارها بین یک یا دو مریض در خانه هایشان وجود دارد، کودک تازه متولد شده سرطان دارد، ما حق این مردم را بر اساس کدام معیار به دیگران بدهیم؟ نباید اجازه داد عده‌ای در دیگر استان‌ها با لابی‌گری حق مردم استان بوشهر در حوزه اعتبارات عوارض آلایندگی را ضایع نمایند، از دولت محترم انتظار دارم که اجازه ندهد سنگ بنای کجی در ارتباط با این موضوع گذاشته شود، در این صورت مردم استان بوشهر قطعا هیچگاه این ظلم را فراموش نخواهند کرد.
عوارض آلایندگی حق کسانی است که در زیر فِلِر زندگی می‌کنند
یکشنبه / ۵ خرداد ۱۳۹۸ نماینده مردم دیر در مجلس دهم با اعتراض به اختصاص درآمد ناشی از عوارض آلایندگی عسلویه به سایر شهرستانها عنوان کرد: مردم مظلوم عسلویه به خاطر آلایندگی‌های شیمیایی به قیمت ایجاد رانت‌های چند صد هزار میلیاردی برای آقازاده‌هایی که گاه سر از کانادا و آمریکا در می‌آورند، جان و خون‌شان را از دست می‌دهند. عسلویه، شبیه گاو شیرده و پتروشیمی‌ها کیف پول آقازاده‌ها هستند.
سکینه الماسی در نطق میان دستور روز یکشنبه ۵ خرداد مجلس دهم با یادآوری وعده رییس‌جمهور در تشکیل کمیته ملی بررسی آلایندگی‌های عسلویه، گفت: شما در برابر همه مردم استان بوشهر قول تشکیل این کمیته را دادید اما در پی آن این روزها خبر می‌رسد عوارض آلایندگی دریافتی از مردم بوشهر به سایر شهرستانها و استان‌های کشور تخصیص می‌یابد. آیا این بود تشکیل کمیته ملی؟ دست شما درد نکند. همان چندرغازی که در قالب عوارض آلایندگی به عسلویه تعلق می‌گرفت و لااقل می‌شد بیمارستانی ساخته شود، به استان‌های همجوار داده شد.
وی خطاب به رییس‌جمهور گفت: عوارض آلایندگی حق مسلم کسانی است که در زیر فِلِر زندگی می‌کنند، ریه‌های خود را از دست می‌دهند و بیماری‌های پوستی می‌گیرند، در حال جزغاله شدن هستند و محیط زیست و منابع طبیعی خود را از دست داده‌اند. آقای رییس‌جمهور عسلویه زادگاه، خاک و خانه ماست. مردم استان بوشهر در هشت سال جنگ تحمیلی با خون و جان خود از خاک خودشان دفاع کردند. اگر قرار باشد حق مردم عسلویه و فرزندان ما را اینگونه پایمال کنید بنده اولین نفری هستم که چادر به کمر می‌زنم و با جان خودم بهای این ظلم را می‌پردازم.
رئیس جمهور از اجرایی شدن پیشنهاد بهره‌مندی برخی استان‌ها جلوگیری کند
دوشنبه / ۶ خرداد ۱۳۹۸ نیز استاندار بوشهر با انتقاد از پیشنهاد بهره‌مندی برخی استان‌ها از عوارض آلایندگی پارس جنوبی گفت: برخی افراد در دیگر استان‌ها برای استفاده از اعتبارات عوارض آلایندگی منطقه پارس جنوبی برنامه‌ریزی کرده‌اند، افزود: تحقق این موضوع ظلم بزرگی در حق مردم استان بوشهر است چرا که بر اساس قانون بهره‌مندی از اعتبارات عوارض آلایندگی مشمول شهرها و روستایی می‌شود که از مشکلات این عوارض متاثر هستند.
عبدالکریم گراوند با بیان اینکه هیچ سنجش علمی در این خصوص وجود ندارد، خاطرنشان کرد: “هیچگونه بررسی، سنجش علمی، پایش عالمانه، علمی و مستندی در زمینه آلایندگی منطقه عسلویه وجود ندارد و وضعیت آلایندگی‌ها بر اساس نگاه و گزارشات است.” وی با بیان اینکه پیشنهاد سازمان محیط زیست در بهره‌مندی برخی استان‌ها از عوارض آلایندگی پارس جنوبی منطقی و منصفانه نیست از رئیس جمهور درخواست کرد از اجرایی شدن این پیشنهاد جلوگیری کند.
استاندار بوشهر همچنین پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه ارائه گزارش آلایندگی شهرها را فاجعه لابی‌گری در کشور و مایه آبروریزی کشور دانست زیرا در این پیشنهاد تخصیص ۲۸ درصدی حق آلایندگی برای شهرستان‌های لامرد و مهر استان فارس، ۳۶ درصدی برای عسلویه، ۲۲ درصدی برای پارسیان، و ۱۴ درصدی به جم اختصاصا یافته بود. گراوند در همین خصوص با طرح این پرسش که چگونه آلایندگی ناشی از پارس جنوبی به شهرستان‌های لامرد، پارسیان و مهر انتقال می‌یابد؟، عنوان کرده بود: “صنایع پارس جنوبی در ۳۰ هزار هکتار اراضی دو شهرستان عسلویه و کنگان در استان بوشهر مستقر است و ۱۴ هزار هکتار از مساحت پارس جنوبی در شهرستان عسلویه و ۱۶ هزار هکتار در شهرستان کنگان قرار دارد. بر اساس گزارش سازمان حفاظت محیط زیست آلایندگی به شهرستان‌های لامرد، پارسیان و مهر انتقال می‌یابد، در حالی که شهرستان‌های کنگان، دشتی و دیر همجوار پارس جنوبی فاقد آلایندگی هستند، این نشان می دهد در استان بوشهر این آلایندگی اثر ندارد ولی شهرستان‌های فارس را آلوده می‌کند!”
لابی‌گری تا کجا نفوذ کرده است
وی با بیان اینکه ساکنان شهرستان عسلویه در زیر فلرهای پارس جنوبی قرار دارند و سلامتی آنان در خطر است، درباره اینکه چطور حق آلایندگی مردمی که زیر فلرهای صنایع پارس جنوبی دارند می‌سوزند ۳۶ درصد، ولی آلایندگی شهرستان لامرد، و مهر که ۱۰۰۰ متر ارتفاع دارد و در فاصله ۸۰ کیلومتری عسلویه قرار دارد ۲۸ درصد اعلام شده اعلام تشکیک کرده و پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه آلایندگی شهرهای مستقر در پارس جنوبی را شرم‌آور دانسته بود.
استاندار بوشهر در آن زمان صراحتا اعلام کرده بود: “بخشی از صنایع پارس جنوبی که در شهرستان کنگان اجرایی شده و مردم این شهرستان در زیر فلرهای آن سکونت دارند عوارض آلایندگی به آن تعلق نمی‌گیرد، این نشان می‌دهد که لابی‌گری تا کجا نفوذ کرده است. گراوند همچنین پرسش دیگری را مطرح کرد که “چگونه شهرهای لامرد و مهر آن طرف‌تر از چاه مبارک دارای آلایندگی است ولی چاه مبارک از این عوارض مستثنی است؟”
ما تابع قانون هستیم نه تابع لابی‌گری
وی پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه بهره‌مندی حق آلایندگی به دیگر استان‌ها را ظلم آشکار علیه استان بوشهر دانسته و تاکید کرد: کنگان که در قلب طرح‌های پارس جنوبی قرار دارد و فاصله شهرستان دیر با تاسیسات پارس جنوبی ۱۲ کیلومتر است و شهرستان دشتی نیز چندان فاصله‌ای با پارس جنوبی ندارد، اینها باید از این حق بی‌بهره باشند اما شهرستان‌های مهر و لامرد در فاصله ۸۰ کیلومتری بهره‌مند شوند؟
استاندار بوشهر با تاکید بر عکس‌العمل نمایندگان مردم استان بوشهر و دستگاه‌های امنیتی برای انعکاس آن به مسئولان ذیربط گفت: ما تابع قانون هستیم نه تابع لابی‌گری، مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست چه پاسخی برای مردم شهرستان‌های استان بوشهر دارند؟ ۵۰ درصد از سهم اعتبارات عوارض آلایندهای استان بوشهر برای رفاه و آسایش مردم تعلق می‌گیرد، در حالی که حق مردم بوشهر، دیر، کنگان، دشتی و دیگر مناطق استان بوشهر حذف می‌شود، از آن سو شهرستان‌های دیگر استان‌ها که در ارتفاع قرار دارند مشمول این آلایندگی می‌شوند. عاجرانه از رئیس جمهور درخواست می‌شود از پیشنهادی که سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص آلایندگی ارائه کرده جلوگیری کند.
این سهم‌خواهی بی مبنا موجه و قابل قبول نیست
سه‌شنبه / ۷ خردادماه ۱۳۹۸ نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه بوشهر به پیشنهاد برخی از نمایندگان استان‌های همجوار و گزارش محیط زیست نسبت به حق آلایندگی پارس جنوبی اعتراض کرد. آیت الله صفایی بوشهری با اشاره به ادعا و پیشنهاد غیراصولی برخی از نمایندگان استان‌های همجوار در شراکت حق آلایندگی و سهم خواهی آنان از پارس جنوبی بوشهر، اظهار کرد: بی تردید اعتبارات جبرانی و عوارض آلایندگی توسط صنایع آلاینده حق مسلم مردم استان بوشهر است که به جهت تحمل رنج‌ها و مشکلات فراوان آن صنایع مخرب زیست محیطی به ویژه در جنوب استان بوشهر باید منحصراً به این استان تعلق گیرد.
وی با بیان اینکه حقوق مسلم مردم بوشهر در مورد حق آلایندگی باید پاس داشته شود، تصریح کرد: سهم خواهی بی مبنای تقاضا کنندگان به هیچ صورت موجه و قابل قبول نیست و در این باره ورود غیر کارشناسانه برخی از مسئولان پایتخت نشین نیز قابل تأمل بوده و شایان بررسی است. بنده با دفتر ریاست جمهوری و مسئولان ذی ربط صحبت کرده و درخواست کردم که این موضوع متوقف شود تا نگرانی مردم استان برطرف شود و آنان نیز قول مساعد جهت مسکوت گذاشتن و رد این پیشنهاد را دادند. به هیچ وجه این موضوع قابل پذیرش نیست و مردم دلاور و شهید پرور بوشهر نیز هرگز در این باره کوتاه نخواهند آمد.
ماجرای دو نامه مشکوک
اما سازمان برنامه و بودجه کشور در آخرین روز از سال ۱۳۹۸ (۲۹ اسفند- روز تعطیل!) با ارسال نامه ای به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان بوشهر سهم شهرستان های مدعی تأثیرپذیری را در کنار شهرستان های عسلویه و کنگان به عنوان شهرستان های میزبان صنایع پارس جنوبی اعلام کرده بود. درصدهای اعلامی برای مردم عسلویه محل شک و تردید بود. در نامه ای که به امضای معاون مجلس و توسعه منطقه ای سازمان برنامه و بودجه کشور رسیده بود، سهم ۴ شهرستان جم، لامرد، مُهر و پارسیان به یک نسبت یعنی ۱۱.۹ درصد اعلام شده بود که هر عقل سلیم و هر فرد آشنا به محیط جغرافیایی منطقه می داند چهار شهرستان مذکور شرایط محیطی و جغرافیایی (توپوگرافی، دما، فاصله، جهت باد غالب و…) یکسانی ندارند. این امر نشان می دهد که درصدها براساس یک نظر کارشناسی و واقعی نیست.
اما نکته ی تأمل برانگیز دیگری در نامه ی ارسالی وجود داشت که شک و تردیدها را بیشتر می کرد. نامه ی ۲۹ اسفند ماه ۹۸، تنها نامه ی ارسالی به سازمان مدیریت و برنامه ریزی بوشهر نبود بلکه به عنوان دومین نامه و پیرو نامه شماره ۷۷۱۵۳۵ مورخ ۲۸ اسفند ماه ۱۳۹۸ بوده است. در واقع سازمان برنامه و بودجه کشور ظرف مدت یک روز، دو نامه با درصدهای متفاوت به بوشهر ارسال کرده است. اسناد موجود نشان می دهد سهم عسلویه ظرف مدت ۲۴ ساعت از ۵۸.۳ درصد به ۳۱.۳ درصد کاهش پیدا کرده است! آیا چنین کاهشی جز با لابی گری و اعمال نفوذ می تواند صورت گرفته باشد؟!
در نامه ۲۹ اسفند ماه معاون مجلس و توسعه منطقه ای سازمان برنامه و بودجه کشور خطاب به رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان بوشهر به صراحت عنوان شده؛ “حسب دستور جناب آقای دکتر نوبخت” جدول توزیع عوارض آلایندگی سال ۹۸ “اصلاح” می گردد. اصلاحی که به ضرر عسلویه و مردمی است که سال هاست زیر مشعل ها به دنبال دمی هوای پاک هستند.” صفری، ی. (یکشنبه / ۱۸ خرداد ۱۳۹۹) وقتی سهم عوارض آلایندگی عسلویه یک شبه کم می‌شود! – ایسنا
آلاینده‌ها، سرطان و تولد نوزادان ناقص‌الخلقه
اینها همه در حالی است که مدیرکل محیط زیست بوشهر یکشنبه / ۶ مرداد ۱۳۹۸ در کارگاه آموزشی منطقه ای سنجش دی اکسین و فوران ها از خروجی صنایع با بیان اینکه “فلرهای صنایع نفت و گاز بوشهر سم منتشر می‌کنند” عنوان کرده است: “آلاینده‌های آلی دیرپا با پایداری در محیط زیست وارد چرخه های طبیعی شده و موجب بروز عوارض و بیماری‌هایی از جمله سرطان و تولد نوزادان ناقص الخلقه می‌شوند و ضرورت کنترل و مدیریت آلاینده های آلی پایدار به این دلیل است که این آلاینده ها با پایداری در محیط زیست وارد چرخه های طبیعی شده و موجب عوارض و بیماری هایی از جمله سرطان و تولد نوزادان ناقص الخلقه می‌شوند، آلاینده هایی چون کلردان، دیوکسین‌ها و فوران ها منابعی هستند که ایجاد آلودگی می کنند.”
فرهاد قلی نژاد با اشاره به اینکه این موضوع در کشور ما نیازمند توجه بیشتری است، گفت: یکی از منابعی که این آلاینده های پایدار را تولید می کنند منابع احتراقی در صنایع نفت و گاز هستند که ناشی از سوختن فلرها در محیط و یا دستگاه های زباله سوز نصب شده در پتروشیمی ها هستند. با توجه به سمی بودن این آلایندگی ها و آلوده شدن محیط این منابع باید مدیریت شوند.
مدیرکل محیط زیست بوشهر تصریح کرد: طبق مصوبه دولت کارگروه کمیته ملی کاهش آلودگی هوا در شهرهای جنوبی استان بوشهر تشکیل شده و دستور کار این کمیته تدوین سند ملی کاهش آلودگی هوا در استان به ویژه در منطقه ویژه اقتصادی پارس در شهرستان های کنگان و عسلویه است. این سند تعهداتی در خصوص کاهش آلودگی های منطقه ایجاد می کند و مهمترین محور کاهش آلودگی بر روی فلرها، انبارهای گوگرد و ضایعات و پسماندهایی است که می توانند عامل آلودگی هوا باشند. همچنین در این سند به کنترل آلودگی ها در مجتمع های پالایشگاهی و پتروشیمی و محیط زیست دریایی و کاهش آلودگی در دریا نگاه ویژه ای شده است.
بی‌عدالتی در سایه رویه غیرکارشناسی محیط زیست
دوشنبه / ۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ خانه احزاب وقت استان بوشهر در مورد عدم اختصاص اعتبارات عوارض آلایندگی به برخی شهرهای استان بوشهر نامه گلایه‌آمیزی خطاب به رئیس‌جمهور نوشت که در قسمتی از متن این نامه آمده است: “با مصوبه اخیر و اقدام بدون برنامه و کارشناسی شده سازمان برنامه بودجه به اختصاص اعتبارات عوارض آلایندگی این منطقه به بخشی از استان فارس و هرمزگان و عدم اختصاص آن به برخی شهرهای همجوار این تاسیسات از جمله دیّر موجی از نگرانی و گلایه جدی شهروندان؛ فعالان سیاسی، اجتماعی و اقتصادی استان بوشهر را به دنبال داشته است.
در مورد این اقدام سازمان برنامه و بودجه ۳ سوال در ذهن متبادر می‌شود:
۱- چرا اعتبار عوارض آلایندگی به شهرهای لامرد و پارسیان در استان‌های همجوار اختصاص یافته اما به شهری همچون دیّر که در نزدیکی این تاسیسات قرار دارد هیچ درصدی اختصاص نیافته ضمن اینکه درصد اختصاص یافته به شهرهای کنگان، عسلویه و جم هم ناچیز است و عملا قدرالسهم شهرستان‌های استان را به دیگر استان‌ها اعطا کرده‌اند؟
۲- سوال دیگر اینجاست که این اقدام سازمان برنامه و بودجه برای تعیین سهمیه عوارض آلایندگی پارس جنوبی بر اساس چه بررسی علمی و کارشناسی بوده و در کدام نقطه دیگر از کشور اجرایی گردیده و یا اینکه چرا استان بوشهر از کل کشور مستثنی شده است، امیدواریم پاسخ به این سئوال نجابت مردم فهیم نباشد، چرا که مدنیت در ایران وامدار این دروازه ورود فرهنگ‌ها، استان بوشهر است.
٣- اگر بنای دولت چنین است پس چرا مناطق شمالی استان بوشهر از عوارض آلایندگی مناطق نفتی گچساران و خوزستان بی‌بهره است؟
این رویه سازمان برنامه بودجه و حفاظت از محیط زیست کشور که فاقد هر گونه مبنای علمی است موجب اغتشاش در روابط همسایگان گردیده و به واسطه عدم رعایت عدالت در این شرایط که مردم درگیر کنترل و مهار بیماری کرونا هستند فقط دردها را افزایش داده و هیچ گونه دورنمای مناسبی به تصویر نخواهد کشید.”
ناسلامتی در عسلویه و ادعای تأثیرپذیری فارس و هرمزگان
دوشنبه / ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ یوسف صفری، فعال اجتماعی و محیط زیستی ساکن عسلویه یادداشتی تحت عنوان “عوارض آلایندگی عسلویه و حقی که ناحق می‌شود” در اختیار ایسنا قرار داد. در بخشی از این یادداشت مفصل آمده است: “تسری دادن عوارض آلایندگی صنایع پارس جنوبی به کل شهرهای استان بوشهر باعث شد تا مسئولین شهرستان های لامرد و مهر استان فارس و پارسیان هرمزگان به عنوان همسایگان عسلویه به فکر سهم‌خواهی عوارض آلایندگی بیفتند. آنها وقتی متوجه شدند عوارض آلایندگی صنایع پارس جنوبی به شهرهای شمالی استان بوشهر که در فاصله ۴۰۰ کیلومتری از عسلویه قرار دارند پرداخت می شود، خود را مستحق این عوارض دانسته و توانستند مسئولین کشوری را متقاعد کنند تا بخش قابل توجهی از این اعتبارات به آنها برسد.
تأثیرپذیری شهرستان های همجوار عسلویه از نگاه مردم و مسئولین عسلویه همچنان محل تردید و ابهام است و تاکنون پاسخ روشنی به این ابهامات از جانب مسئولین سازمان حفاظت محیط زیست و برنامه و بودجه به آن داده نشده است. یکی از مواردی که موجب شک و تردید در صحت تأثیرپذیری شهرستان‌های ۴ گانه می‌شود، درصد اعلامی در نامه شماره ۸۰۰۱۹۶ مورخ ۲۹ اسفند ۱۳۹۸ سازمان برنامه و بودجه است.
در نامه مذکور سهم ۴ شهرستان؛ پارسیان، لامرد، مهر و جم به یک نسبت یعنی ۱۱.۹ درصد اعلام شده است! این در حالی است که تأثیر پذیری شهرستان های همجوار تابع شرایط محیطی و جغرافیایی نظیر؛ دما، فاصله، رطوبت، جهت باد غالب و … می باشد که به صراحت می توان گفت هیچ کدام از شهرستان های مورد مناقشه شرایط یکسانی ندارند. به عنوان مثال اگر بخواهیم شرایط محیطی و جغرافیایی شهرستان های پارسیان و جم را با یکدیگر مقایسه کنیم می بینیم که به هیچ وجه شرایط یکسانی از لحاظ توپوگرافی، فاصله، دما و… ندارند؛ در چنین حالتی چگونه سهم یکسانی برای هر دو شهرستان در نظر گرفته شده است؟! طبق گفته کارشناسان اندازه‌گیری میزان آلاینده ها در فواصل مکانی بسیار دور یکی از مشکلاتی است که صنایع و محیط زیست در تعیین آلاینده ها با آن موجه هستند. لذا با توجه به شرایط جغرافیایی موجود و پیچیدگی آن، تأثیرپذیری شهرستان های همجوار از صنایع پارس جنوبی مسئله‌ای است که نمیتوان به سادگی مورد پذیرش مردم و مسئولین عسلویه واقع شود.
مردم و مسئولین عسلویه اعتقاد دارند حتی در صورت قطعیت یافتن تأثیر پذیری شهرستان های همسایه، سهم عسلویه می بایست خیلی بیشتر از آن چیزی باشد که در نامه سازمان برنامه و بودجه (۳۱ درصد) آمده است. آنان به خوبی می دانند که آلایندگی وجوه مختلفی دارد و صرفاً آلودگی هوا نمی‌تواند مبنا و معیار مناسبی برای تعیین سهم آلایندگی باشد. چرا که عسلویه علاوه بر آلودگی هوا، آلودگی آب (دریا و سفره‌های زیر زمینی) و خاک، آلودگی صوتی، بصری، اجتماعی و… گریبانگیر آن است. لذا عقل و منطق حکم می کند سهم کسانی که همه ابعاد سلامت آنها تحت تأثیر این مهمان ناخوانده قرار گرفته نباید قابل مقایسه با سایرین باشد.”
مشعل های آلاینده و تضییع حقوق مردم
موسی احمدی، عضو مجمع نمایندگان استان بوشهر در جلسه علنی روز یکشنبه / ۱۹ مرداد ۱۳۹۹ مجلس شورای اسلامی در نطق میان دستور خود با طرح سوالی از وزیر نفت، گفت: مسئولان باید پاسخ دهند که چه زمانی دغدغه اشتغال جوانان و رفع محرومیت از مناطق پیرامون صنعت در قالب مسئولیت‌های اجتماعی پایان می‌پذیرد؟ مدتی است سخنانی در خصوص تخصیص سهمی از عوائد حاصل از عوارض آلایندگی به استان‌های همجوار مطرح و موجب اعتراض، ناراحتی و نگرانی مردم جنوب استان بوشهر شده است.
نائب رئیس کمیسیون انرژی مجلس خطاب به رئیس جمهور، عنوان کرد: درخواست می شود شخصا در این خصوص وارد عمل شوید و از پایمال شدن و تضییع حقوق مردم شریف این مناطق دفاع کنید، چرا که مشعل های آلاینده سر به فلک کشیده مشکلات فراوانی برای مردم ایجاد کرده است.
ایراد در درصدهای اعلامی و مسکوت ماندن ابلاغ برنامه و بودجه
احمدی همچنین روز چهارشنبه ۱۵ مردادماه در این ارتباط به رادیو بوشهر گفته بود: در جزء۳ بند پ ماده ۶ قانون برنامه توسعه راهکاری برای پرداخت عوارض دیده شده، اگر مناطق تاثیرپذیر فقط یک شهرستان باشد که موضوع مشخص است اگر شهرهای یک استان باشد مدیرکل برنامه‌ریزی و مدیرکل محیط زیست و فرمانداران تقسیم کرده و به تناسب تاثیرپذیری به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها تخصیص داده می شود.
نماینده مردم کنگان، دیّر و جم و عسلویه اظهار کرد: با توجه به نظر کارشناسی که باید محیط زیست اعلام کند، و قانون که می گوید عوارض آلایندگی بر اساس سیاست های اعلامی سازمان به نسبت تاثیرگذاری تخصیص می یابد؛ تا به امروز شهرستان های دیّر، جم، کنگان و عسلویه تخصیص پیدا کرده است و الان بر اساس آخرین سیاست اعلامی شهرستان های عسلویه کنگان و جم را با توجه به تناسب متاثر دانسته اند.
وی با بیان انکه پرداخت عوارض آلایندگی در سال ۹۳ مصوب و از سال ۹۴ پرداخت می‌شود، خاطرنشان کرد: در نامه ای که در تاریخ ۲۸ اسفندماه ۹۸ از طرف آقای نوبخت به استان ارسال شده، سهم استان بوشهر از عوارض آلایندگی ۸۱.۶ تعیین شده که در این میان سهم عسلویه ۵۸ درصد بوده، و ۱۵.۲ درصد به فارس (مهر و لامرد)، و ۳.۲ درصد نیز به هرمزگان (پارسیان) اختصاص یافته اما این درصدها اجرایی نشده و ایراد پیدا کرده است. این تقسیم بندی در حد یک نامه به استان ابلاغ شده و به همین دلیل (ایرادات وارد شده) تنها درصد مربوط به استان بوشهر اجرایی و پرداخت شده، یعنی در واقع ۱۵.۲ درصد شامل ۱۴.۲ مهر و یک درصد لامرد فعلا مسکوت مانده و اجرایی نشده است.
موسی احمدی با اشاره به گزارش محیط زیست یادآور شد: محیط زیست باید در مورد شهرهای تاثیرپذیر اظهارنظر نماید، اما متاسفانه در قسمتی از این گزارش آمده است به دلیل نبود داده‌های کافی و پیوست پالایش آلودگی هوا ما الگویی را معرفی کرده و بر اساس آن لامرد و مُهر را متاثر از آلایندگی دانسته ایم!
اختصاص عوارض به استان‌های همجوار بدون بررسی دقیق
نماینده جنوب استان بوشهر افزود: مبالغی که اعلام شده نیز درصد مشترکی بین مهر و لامرد و جم است که مشخص می کند بررسی دقیقی صورت نگرفته که در صورت اجرایی شدن این درصدها نیاز به بررسی دقیق و کامل تر موضوع آلودگی آب، خاک و هوا به اعلام میزان آلایندگی به تفکیک واحدهای آلاینده توسط سازمان محیط زیست وجود دارد.
نائب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: مجمع نمایندگان استان بوشهر بر پیگیری این موضوع متفق‌القول هستند، در این راستا جلسه ای با معاون امور مجلس، آقای نوبخت و همچنین آیت‌الله حسینی بوشهری صحبت شده و با هم‌افزایی تلاش داریم عدالت اجرا شود. خوشبختانه استانداری حمایت خوبی کرده و کارشناسان نظرات خوبی داده اند، این هم‌افزایی و اتفاق نظر و تجمیع افکار ما را کمک می‌کند تا از اینکه حق مردم عزیز حوزه انتخابیه و استان ضایع شود پیشگیری نماییم.
شیوع فوق العاده بالای بیماری‌های مختلف در عسلویه
حالا باید دید سهم‌خواهی و پافشاری نمایندگان و مسئولان دو استان فارس و هرمزگان تا کجا و کی ادامه خواهد داشت و آیا حمایت از این اقدام غیرکارشناسی (تخصیص عوارض آلایندگی های جنوب استان بوشهر به استان‌های دیگر) به اجرایی شدن می‌انجامد یا خیر. آن هم در شرایطی که به گفته کارشناسان و به گواه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مردم، پرسنل و کارمندان و کارکنان نفتی عسلویه در معرض تهدید سلامت هستند و این آلودگی‌ها اول به محیط زیست و به دنبال آن به انسان آسیب خواهد زد.
به گزارش ایسنا، نتایج مطالعات نشان دهنده شیوع فوق العاده بالای بیماری‌های آسم و به تبع آن بیماری‌های حساسیتی دیگر در عسلویه در مقایسه با شهرهای دیگر بوده و این میزان در مقایسه با مناطق دیگر دارای آلودگی چون اهواز بسیار بیشتر است، به گونه‌ای که در جدول مقایسه‌ای میزان شیوع این بیماری‌ها در عسلویه ۱۵ و در اهواز ۹ درصد بوده است. (شکرالله فرخی، عضو رسمی آکادمی آلرژی آمریکا، سال ۹۵-۹۶)
