سجادبهزادی
خاستگاه پارادایم توسعه یک جامعه چیست و آیا می توان پارادایم توسعه یافتگی یک جامعه را با شاخص وضعیت و کیفیت رسانه در آن جامعه تعریف کرد؟
شاخص های توسعه فراوانند اما آنگونه که پروفسور ساروخانی اعتقاد دارد” توسعه پایدار با انسان های فرزانه محقق می شود “ورسانه ها نقش مهمی در خلق جامعه ای دارند که افراد آن از فرزانگی وفربه گی اندیشه برخوردار باشند.
ازطرفی روشن است که میان توسعه نیافتگی جوامع با محدود کردن رسانه ها در آن جامعه ارتباط عمیق و معناداری وجود دارد. یعنی به همان میزان که یک جامعه دارای رسانه هایی آزاد وبا کیفیت است میزان توسعه یافتگی آن جامعه نیز بیشتر وهدفمند تر است و چنانچه رسانه ها در یک جامعه نحیف و کم وزن باشند انسان های آن جامعه نیز از فرزانگی کمتری برخوردار هستند.
اما چرا رسانه ها در ایران امروز ما برای شتاب بخشیدن به توسعه و خردمند نمودن جامعه ،همچنان راههای نرفته زیادی دارند. به باور من بیم ونگرانی نویسنده ها وخبرنگاران جامعه ایران، از بسط دو ویژگی مهم در رسانه ها؛ که همانا” تحقیق و تحلیل” اثربخش باشد، سبب شده است رسانه ها در ایران همچنان نتوانند عامل باشند وظرفیت و انرژی خود را به محوری درجهت شتاب بخشیدن به توسعه و فرزانگی جامعه تبدیل کنند.
نقش “تحقیق و تحلیل” در رسانه علاوه بر روشنگری جامعه ، به ساختار حاکمیت کمک می کند از زاویه های مختلف نقاط ضعف وقوت خود را بشناسد ودقیق تر برنامه ریزی کند. در بسیاری از جوامع توسعه یافته،دولت ها در ستایش شهامت یک روزنامه نگار تحلیل گر وپژوهشگر کلاه را از سر بر می دارند و بیم واضطراب نوشتن و سخن گفتن را از او می گیرند.
هانا آرنت در کتاب وضع بشر به “سخن” اشاره می کند. او “سخن را امری سیاسی و اساسی ترین وضع بشر می داند”. در واقع، تحلیل وسخن است که امکان آغازی تازه را برای انسان فراهم می آورد و به این طریق کنشی تازه آغاز ومعنا تولید می شود و توسعه تثبیت می شود.اگر ما توسعه یافتگی را دوست داریم باید به سخن وتحلیل و تحقیق رسانه ها احترام بگذاریم و به این امر کمک کنیم.
