یوسف صفری
متعاقب انتشار یادداشت نگارنده سطور در خصوص هتل سازی شرکت پتروشیمی آریا ساسول در محدوده پارک ملی نایبند؛ اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر اقدام به انتشار جوابیه نموده است.
جوابیه فوق از نگاه صاحب قلم، ابهامات و ضد و نقیض هایی دارد که در ذیل به آنها اشاره می شود.
یادداشت منتشر شده (آریا ساسول از جانِ نای بند چه می خواهد؟) همچنانکه از تیتر آن مشخص است، قبل از اینکه اداره کل محیط زیست را خطاب قرار داده باشد، شرکت آریا ساسول را مخاطب خود قرار داده بود. بنابراین ارسال جوابیه ازسوی شرکت مذکور در راستای شفاف سازی موضوع اولی تر بود. در واقع بجای اینکه اداره کل محیط زیست بوشهر در صدد توجیه و دفاع از طرح مذکور برآید می بایست شرکت آریاساسول که قبلاً اقدامات خود را قانونی دانسته است جوابیه منتشر می کرد. ناگفته نماند این نحوه پاسخ گویی به خودی خود ابهامات و شائبه هایی را در ذهن متبادر می سازد.
ابتدای جوابیه ارسالی به صراحت می گوید که طرح مذکور هتل نبوده بلکه بعنوان “طرح گردشگری، اقامتی و زیست محیطی” می باشد و در ادامه نیز بر قانونی بودن واگذاری زمین برای اجرای طرح گردشگری تأکید می نماید اما بلافاصله در بند بعدی اظهار می دارد؛ پس از آغاز عملیات ساخت و ساز به دلیل برخی ابهامات،طرح به مدت ۴ ماه متوقف و پس از بررسی، طرح از حالت اقامتی خارج و کاربری های گردشگری و محیط زیستی به آن اضافه شده است! در واقع آنچه از متن جوابیه برداشت می شود؛ اینکه طرح مذکور ابتدا اقامتی بوده و بعداً کاربری گردشگری و محیط زیستی به آن اضافه شده است. در چنین شرایطی سوالی که مطرح می شود اینکه اگر طرح فوق از ابتدا اقامتی بوده چگونه مجوز ساخت گرفته است؟! ضمن اینکه همزمان در همان بند می گوید مجوز تغییر کاربری از کشاورزی به گردشگری بوده است!
در ادامه نیز برای بار دوم از مطرح شدن پاره ای ابهاماتی سخن به میان آمده و می گوید طرح مجدداً در حال بررسی برای اجرای کلیه موارد مشروط زیست محیطی و گردشگری است. نکته قابل تأملی در ادامه این بند وجود دارد که می گوید ” اگر شرکت مذکور قصد داشته باشد فقط سازه های اقامتی را اجرا نماید از ادامه روند احداث جلوگیری خواهد شد”. عنوان کردن این نکته نشان می دهد که اداره کل محیط زیست استان بوشهر همچنان از اجرایی شدن بخش گردشگری اطمینان حاصل نکرده و در صداقت آریاساسول شبهه گذاشته است.
شایان ذکر است عنوان کردن احداث کلیه سازه ها با طرح های اکولاژ دارای ابهام می باشد چرا که آنچه با چشم غیر مسلح مشاهده می شود اسکلت اصلی طرح مذکور از سازه های فلزی و بعضاً بتن بوده که دو عنصر با محیط سازگاری ندارد. ضمن اینکه در خصوص نحوه مدیریت مشارکتی گردشگری با جوامع محلی که اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر بر آن تاکید داشته است. باید گفت؛ جوامع محلی دقیقاً کجای این ماجرا قرار دارند؟!
سوابق توسعه صنعتی و گردشگری در عسلویه نشان می دهد که طرح های رفاهی-گردشگری احداث شده صرفاً برای استفاده کارکنان شرکت های مستقر در منطقه بوده و جامعه محلی بهره ای از آنها نبرده است. بنابراین اینکه در جوابیه محیط زیست گفته می شود بخشی از مساحت در اختیار عموم جهت گردشگری بوده، هیچ گونه ضمانت اجرایی ندارد.
در انتهای بند دوم جوابیه گفته شده که اراضی مذکور در زون گردشگری متمرکز طرح مدیریت پارک ملی نای بند قرار دارد. با توجه به اینکه طبق گفته یکی از مسئولین تاکنون طرح مدیریت متمرکز پارک ملی نایبند نهایی و ابلاغ نشده است، عملاً نمی بایست اداره کل محیط زیست بوشهر با چنین قاطعیتی اعلام نماید که اراضی مذکور در زون گردشگری متمرکز قرار دارد. چرا که تا زمان تأیید نهایی و ابلاغ، ممکن است مجددا تغییراتی در آن ایجاد گردد.
علی ایحال با عنایت به اینکه گفته می شود طرح مذکور خارج از محدوده پارک ملی نایبند و در زون گردشگری متمرکز طرح مدیریت پارک ملی نای بند قرار دارد، پیشنهاد می گردد برای شفاف سازی هر چه بیشتر، اداره کل محیط زیست استان بوشهر بنحو مقتضی ضمن مشخص نمودن محدوده پارک ملی نایبند، اراضی ملی و مستثنیات برای اطلاع عموم بویژه جامعه بومی – محلی، همزمان نیز طرح تأیید شده مدیریت پارک ملی نای بند به تفکیک هر کدام از زون ها را منتشر نماید.